Wykup samochodu z leasingu na osobę prywatną

Leasing jest takim sposobem finansowania działalności podejmowanej zarówno przez przedsiębiorstwa, jak i przez osoby prywatne, który oznacza dla podmiotu korzystającego wiele korzyści zarówno od strony użytkowej (uzyskanie leasingu jest związane z mniejszą ilością niezbędnych formalności w porównaniu np. z kredytem bankowym), jak i jest w wielu przypadkach dobrym rozwiązaniem pod kątem podatkowym. Po zakończeniu okresu leasingowania możliwy jest wykup przedmiotu umowy. Jak wygląda wykup leasingowanego przedmiotu (np. samochodu) przez osobę prywatną? O tym dowiesz się poniżej.

Czym jest leasing?

Leasing to forma finansowania, w ramach której podmiot finansujący (nazywany także leasingodawcą) oddaje korzystającemu (leasingobiorcy) określony w umowie przedmiot na dany czas. Przedmiotem umowy leasingu może być np. maszyna, sprzęt komputerowy czy samochód (ten ostatni wariant jest szczególnie popularny w przypadku leasingu). Za udostępnienie danego przedmiotu leasingodawca uzyskuje wynagrodzenie (opłaty leasingowe), które korzystający uiszcza w wysokości oraz terminie ustalonym wcześniej w umowie.

Ze względu na sposób ujęcia leasingu pod kątem rachunkowym i podatkowym wyróżnia się dwa rodzaje leasingu: finansowy (do kosztów uzyskania przychodów zaliczana jest część odsetkowa rat oraz odpisy amortyzacyjne) oraz operacyjny (w tym przypadku kosztem jest opłata wstępna ponoszona przez leasingobiorcę oraz część kapitałowa rat).

Wykup samochodu z leasingu na osobę prywatną a podatek VAT i PIT

Ważną kwestią, którą należy rozpatrzyć podczas zawierania umowy z leasingodawcą, są oczekiwania leasingobiorcy wobec dalszych „losów” przedmiotu umowy po zakończeniu okresu finansowania. Skutki prawne zakończenia umowy leasingowej są zależne od tego, jaki charakter finansowania ma zawarta umowa (wspomniany już leasing operacyjny oraz finansowy).

W sytuacji, gdy zawarta umowa leasingowa ma cechy typowe dla leasingu finansowego, samochód z leasingu po zakończeniu umowy staje się własnością przedsiębiorcy (bez konieczności jego wykupu).

Z kolei w przypadku umowy leasingu operacyjnego istnieją dwie możliwości wykupu samochodu z leasingu: wykup na osobę prywatną bądź na firmę. Przedsiębiorcy powinni poważnie przeanalizować swoją decyzję, ponieważ będzie ona wywierać skutki na gruncie podatkowym. Trzeba koniecznie pamiętać, że w przypadku wykupu samochodu z leasingu na osobę prywatną, auto nie może być w przyszłości ujęte w ewidencji środków trwałych lub wyposażenia, co oznacza, że wartość wykupionego na osobę prywatną przedmiotu leasingu nie doprowadzi do zwiększenia sumy bilansowej przedsiębiorstwa. Takie auto może za to być wykorzystywane na cele związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę – wówczas możliwe jest odpisywanie w koszty uzyskania przychodów na cel ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego PIT 20% wydatków eksploatacyjnych (w przypadku wykupu „na firmę”, możliwe byłoby odliczenie 75% wydatków eksploatacyjnych)  

Ponadto, jeśli osoba prywatna dokona jego odsprzedaży w okresie 6 miesięcy po zakończeniu umowy leasingowej – podatnik będzie zobowiązany wykazać przychód ze sprzedaży w rocznej deklaracji podatkowej na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych (podatku PIT). Taka odsprzedaż nie budzi z kolei skutków na gruncie podatku VAT.

Wykup samochodu na osobę prywatną – co o tym decyduje?

Co ważne, o tym, czy samochód zostanie wykupiony na firmę, czy też na osobę prywatną, nie decydują dane nabywcy umieszczone na fakturze. Dla kontrolnych organów podatkowych liczy się inny czynnik, a mianowicie fakt, czy przedmiot kończącej się umowy leasingu został wprowadzony do ewidencji środków trwałych lub wyposażenia przedsiębiorcy. Jeśli ta czynność ewidencyjna nie została dokonana – uznaje się, że samochód został wykupiony na osobę prywatną. Jeśli zatem faktura została wystawiona na przedsiębiorcę, a auta nie wprowadzono do ewidencji prowadzonej przez przedsiębiorstwo – taka faktura po prostu nie zostanie zaksięgowana.

Wykup samochodu z leasingu na osobę prywatną – o czym jeszcze powinni pamiętać przedsiębiorcy?

Przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się na wykup leasingowanego samochodu na osobę prywatną, powinni jednak pamiętać, że w przypadku wyboru takiego rozwiązania nie mają możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych kwoty wykupu oraz odliczenia podatku VAT od kwot znajdujących się na fakturze dokumentującej wykup samochodu. Ponadto, w przypadku jego odsprzedaży konieczne będzie zapłacenia podatku PCC, czyli podatku od czynności cywilnoprawnych.